Communart

Caroline Kampfraath

Door Etienne Boileau

Caroline Kampfraath is een Nederlandse kunstenaar die woont en werkt in Amsterdam. Haar beelden bestaan voornamelijk uit losse elementen, die zij samenvoegt tot één geheel. Caroline kreeg haar opleiding in Amsterdam en in Pietrasanta (Italië) waar zij les kreeg in het bewerken van marmer en andere steensoorten. Gaandeweg werd haar werk vrijer en gelaagder om tenslotte uit te komen op complexe conceptuele beelden en installaties. Elk beeld heeft volgens Caroline z’n eigen materiaal nodig, waarmee zij het zichzelf niet gemakkelijk maakt. Haar beeldtaal is soms sprookjesachtig, maar vaker nog raadselachtig of zelfs vervreemdend. Zelden zijn haar beelden in één oogopslag te duiden, al geven haar titels wel een aanwijzing naar hun onderliggende betekenis. In haar beeldtaal maakt Caroline vaak gebruik van symboliek zoals bloeddoorlopen aderen, dode honden of nierbekkenschaaltjes. Deze soms raadselachtige elementen geven haar werk een surrealistische inslag. Voor de uitvoering van haar ideeën gebruikt zij een grote diversiteit aan materialen, zoals natuurlijke hars, klei, vlas, kunsthars, wol, lood, gips, glas, brons en steen. Ogenschijnlijk materialen die niet altijd samengaan, maar juist vanwege dat contrast onze aandacht vasthouden. Ook treffen we elementen uit haar dagelijkse omgeving in haar beelden aan, zoals in kunsthars afgegoten boomtakken en flessen; elementen die verwijzingen in zich meedragen en fundamentele emoties representeren of symboliseren.

Maatschappelijke en sociale thema's
Caroline wordt gevoed door wat zij om zich heen ziet gebeuren: vrouwenrechten die nog steeds bevochten moeten worden, vluchtelingenstromen die het Europese continent diverser maken maar ook ressentimenten oproepen, en het beeld van verweesde kinderen die doelloos over de aardbol zwerven. Al dit soort gebeurtenissen die zich in de sociale realiteit afspelen, kunnen een onderwerp voor haar beelden zijn. De installatie A Day in The Woods verbeeldt dat treffend. Achter de glazen ruitjes van een partij lege specerijblikken zijn verschillende in was gegoten hoofdjes van migrantenkinderen te zien. Van voren ziet het blikkerige materiaal er hetzelfde uit, pas aan de achterzijde is aan de achtergebleven stempels en etiketten te zien uit welk land de kinderen komen. Integratie is voor hen in onze tijd problematisch geworden nu de inclusieve samenleving onder druk is komen te staan. Een ander onderwerp in haar beelden is onze oppervlakkige communicatie via WhatsApp, Facebook en Twitter. Een brief schrijven in weloverdachte zinnen komt nauwelijks nog voor in ons overhaaste, digitale tijdperk. De keramische dode honden in het werk Dead Dogs Envelope, die achteloos uit een grote enveloppe lijken te zijn gevallen, staan voor het verlies aan persoonlijke communicatie.

The Trees Weep upon Us, We’ll be Fossils by Then
The Trees Weep upon Us, We’ll be Fossils by Then is een barokke installatie in de vorm van een Venetiaanse kroonluchter, speciaal gemaakt voor Personal Structures in Palazzo Mora. Het beeld verwijst naar onze complexe relatie met de natuur. Volgens Caroline zijn wij voortdurend bezig die natuur te veranderen en te beïnvloeden. Onze invloed op het ecosysteem is veel groter dan wij ons willen realiseren: uiteindelijk zal het systeem zich tegen ons keren en richten wij onszelf te gronde. The Trees Weep upon Us is gemaakt van boomhars, waarmee Caroline verwijst naar Venetiaans glas. Onderop liggen grote blokken met hars. Daartussen staan allerlei oude, in hars afgegoten flessen als een soort stad in een omgeving. De flessen staan symbool voor vergankelijkheid; het zijn de restanten die van het menselijk bestaan zijn overgebleven. De blokken hars staan voor een bebouwde omgeving, maar tegelijkertijd vertegenwoordigen ze de natuur. In het midden van de kroonluchter zelf hangt een menselijk fossiel van hars: een object met menselijke trekken. Daarboven hangt een kopie in hars van de laatste hond van Pompeï, die vastzat en niet kon vluchten. Rondom deze figuren hangen tranen van hars, afkomstig van de bomen die sterker blijken dan de futiele mens.

In wezen is The Trees Weep upon Us, We’ll be Fossils by Then een apocalyptisch beeld dat verwijst naar de ondergang van de mens. Maar wanhoop niet, want er komen na het verdwijnen van de mens weer nieuwe vormen van leven: the circle of life kan niet doorbroken worden.